Գրաբար աշխհարաբար նախագիծ
Ա. Լաւ է կոյր աչօք, քան կոյր մտօք:
Կարդա այսպես.
- լաւ — լավ
- կոյր — կույր
- Բառարան
- աչօք — աչքով
- մտօք — մտքով
Հարցեր և առաջադրանքներ
- Նախադասությունը ժամանակակից հայերեն (աշխարհաբար) դարձրու: Գրաբար և աշխարհաբար նախադասությունները բարձրաձայն կարդա՛: Քո կարծիքով ո՞ր դեպքում է այն ավելի գեղեցիկ հնչում:
Լավ է կույր աչքով, քան կույր մտքով:
Այն ավելի գեղեցիկ է աշխարհաբար: - Կոյր մտօք արտահայտությունն ինչպե՞ս ես հասկանում: Դրա հակառակ իմաստն արտահայտող բառը կամ բառակապակցությունը գտիր:
Կույր մտոք – հիմար
- Մարդը կարո՞ղ է սրտով կույր լինել (գրաբ. կլինի` կոյր սրտիւ):
Նա չի կարողանա սիրել:
- Լավ է կոյր աչօք, քան կոյր մտօք նախադասության իմաստն աշխարհաբար քանի՞ ձևով կարող ես արտահայտել:
Ավելի լավ է աչքով կույր լինել, քան մտքով:
Ավելի լավ է տեսնել չկարողանալ, քան մտածել:
- Ինչպե՞ս ես հասկանում այս նախադասությունը (նախադասությունն ազատ և ընդարձակ փոխադրիր):
Ավելի լավ է վատ տեսողություն ունենաս, քան հիմար լինես:
Բ. Լաւ է մանուկ աղքատ եւ իմաստուն, քան զթագաւոր ծեր եւ անմիտ:
Կարդա այսպես.
- լաւ — լավ
- զթագաւոր — թագավոր
- (Նկատեցի՞ ր` ինչպես է կարդացվում ւ տառը:)
- Բառարան
- Քան զթագաւոր — քան թագավորը
Հարցեր և առաջադրանքներ
- Գրաբարում «եւ» բառն ուներ նաև այսօրվա «բայց» բառի իմաստը: Քո կարծիքով. այստեղ պետք է և՞, թե՞ բայց փոխադրել: Իմաստային ի՞ նչ տարբերություն կա այս արտահայտությունների միջև` աղքատ և իմաստուն մանուկ — աղքատ, բայց իմաստուն մանուկ:
Եւ օգտագործվում է, որպես բայց:
- Նախադասության մեջ հակառակ իմաստ ունեցող բառերը գտի՛ր և զույգ — զույգ դո՛ւրս գրիր:
Աղքատ-հարուստ
խելացի-հիմար
մանուկ-ծեր
- Նախադասությունն աշխարհաբար դարձրու:
Ավելի լավ է աղքատ և խելացի մանուկ լինես քան հարուստ բայց հիմար ծեր:
Գ. Ճանաչել զիմաստութիւն եւ զխրատ, իմանալ զբանս հանճարոյ:
Կարդա այսպես.
- զիմաստութիւն — իմաստություն
- զխրատ — խրատ
- զբանս — խոսքը
- հանճարոյ — հանճարների
Բառարան
- զիմաստութիւն — իմաստությունը
- զխրատ — խրատը
- բան — խոսք
- զբանս — խոսքերը
Հարց և առաջադրանք
- Նկատեցի՞ր` ինչպես է կարդացվում զ մասնիկը (նախդիրը) բաղաձայնից առաջ:
Այո: - Նախադասությունն աշխարհաբար դարձրու:
Ճանաչել իմաստություն եւ խրատ, իմանալ խոսքը հանճարների:
Դ. Իւրաքանչիւր ծառ ի պտղոյ իւրմէ ճանաչի:
Կարդա այսպես.
- իւրաքանչիւր — յուրաքանչյուր
- ի պտղոյ — ի պտղո
- իւրմէ — յուրմե
Բառարան
- ի պտղոյ իւրմէ — իր պտղից
- ճանաչի — ճանաչվում է
- Առաջադրանքներ
- Նախադասությունն աշխարհաբար դարձրու:
Յուրաքանչյուր ծառ իր պտղով է ճանաչվում:
- Աշխարհաբար դարձրու նաև սա` Իւրաքանչիւր պտուղ ի ծառէ իւրմէ ճանաչի: Ի՞նչ փոխվեց:
Յուրաքանչյուր պտուղ իր ծառով է ճանաչվում:
5-րդ դասարան
Ա. Եթե ոչ հատն ցորենոյ անկեալ յերկիր մեռանիցի, ինքն միայն կայ. ապա եթէ մեռանիցի՝ բազում արդյունս առնէ:
Բառարան
Անկեալ- ընկած
Արդյունս- արդյունք
Կարդա այսպես՝
Ցորենոյ- ցորենո
Յերկիր- հերկիր
Հարցեր և առաջադրանքներ
- Ճիշտ կարդացեք նախադասությունը:
- Նախադասույթունն աշխարհաբար դարձրեք:
Եթե ցորենի հատիկը հողի մեջ ընկնի եւ չմեռնի, միայն ինքը կապրի, իսկ եթե մեռնի, շատ արդյունք կտա։ - Ինչպե՞ս ես հասկանում այս արտահայտությունը՝ հատն ցորենոյ անկեալ յերկիր մեռանիցի
Ցորենի հատիկը ընկնի եւ մեռնի, - Իպե՞ս ես հասկանում այս նախադասությունը:
Բ. Որ հատուցանէ չար փոխանակ բարւոյ, չար ի տանէ նորա մի պակասեսցէ:
Բառարան
Որ- ով
Հատուցան՝- տալիս է, հատուցում է
Փոխանակ բարոյ- բարու փոխարեն
Ի տան՝է նորա- նրա տնից
Մի պակասեսցէ- չի պակասի, չպիտի պակաս
Հարցեր և առաջադրանքներ
- Նախադասությունն աշխարհաբար դարձրու:
Ով չարիք է գործում բարու փոխարեն, չարը նրա տանից չի պակասի: - Բարու փոխարեն չարով մի պատասխանիր, չարը տնիցդ չի պակասի: Նախադասությունը համեմատիր նախորդ նախադասության հետ: Տարբերություն կա՞:
Միտքը նույնն է, բառերն են տարբեր: