March 12

Լեզվական աշխատանք-12.03.2024

ՇԱՐԱՀՅՈՒՍՈՒԹՅՈՒՆ

Նախադասություն

291. Ա և Բ բառախմբերի տարբերությունը բացատրի՛ր: Ո՞ր բառախումբն ես նախադասություն համարում:

            Ա. Ջրի մի նա ամբողջ առանց դեգերել էր շաբաթ անապատում:
 – Բ. Նա մի    ամբողջ շաբաթ առանց ջրի դեգերել էր անապատում:
Այս բառախումբը արտահայտում է իմաստ հետևաբար նախադասություն է։
            Ա. Դիմավորեցին քարավանապետն ուխտավորին ուղտապանները ու     կատակով հյուծված:
 – Բ. Քարավանապետն ու ուղտապանները կատակով          դիմավորեցին հյուծված ուղտավորին:
Այս բառախումբը արտահայտում է իմաստ հետևաբար նախադասություն է։

            Ա. Դուրս գալ երկար սևամորուք ուխտավորի շտապեց հագուստով նեղ կիրճով             քաղաքից մարդը:
 – Բ. Ուխտավորի երկար հագուստով սևամորուք մարդը      շտապեց նեղ կիրճով քաղաքից դուրս գալ:
Այս բառախումբը արտահայտում է իմաստ հետևաբար նախադասություն է։

292. Տրված բառախմբերը վերածի՛ր նախադասությունների՝ առանց փոխելու բառերի հաջորդականությունը: Բացատրի՛ր, թե ինչպե՞ս կատարեցիր աոաջադրանքը:

            Թշնամի, բանակ, շրջապատել, քաղաք:
Թշնամու բանակը շրջապատեց քաղաքը։
            Մայրամուտ, արեգակ, պալատներ, կարմիր, ներկել:
Մայրամուտին արեգակը պալատը կարմիր գույնով էր ներկել։
            Փախստական, բարձրանալ, ժայռեր, մեկ, վրա:
Փախստականները բարձրացան ժայռերոից մեկի վրա:
            Այնտեղ, ժայռեր, մեջ, մարդիկ, իսկական, տներ, փորել:
Այնտեղ ժայռերի մեջ մարդիկ իսկանան տներ են փորել։

Նաղադասություններ պոխելու համար ես ավելացրեցի բառերին վերջավորություններ։

293. Բացատրի՛ր՝ ինչո՞ւ տրված բառախմբերը նախադասություններ չեն: Դրանք վերածի՛ր նախադասությունների:

            Նրանց քաղաքները հինգ հազար տարի առաջ գոյություն չունեն։
            «Բիբլիա» հայերեն «գիրք» կա։
            Հին դարերում Հյուսիսային Աֆրիկայում մի քանի քաղաքակրթություններ էին իրար։
            Եգիպտացիներից հետո այդ երկրում փյունիկցիները՝ հին աշխարհի հիմնական             առևտրականներն ու ծովագնացները նեղվեցին։
            Կարթագենը Հռոմի գլխավոր ախոյանը դարձավ։
            Փյունիկցիները Վասկո դե Գամայից երկու հազար տարի առաջ հարավից հասել էին հյուսիս       ։
Աֆրիկան մայրցամաք է։
Տրված բառախմբերը նախադասություններ չեն, որովետև նրանց միտքը կիսատ է։

294. Փորձի՛ր բացատրել, թե ի՞նչ է նախադասությունը:

Նախադասությունը բառախումբ է, որը կարող է իմաստ արտահայտել։

295. Տրված տեքստում նախադասություններն առանձնացրո՛ւ (սկսի՛ր մեծատառով, վերջակետերը դի՛ր):

            Եզոպոսի առակներից մեկում այսպիսի բան է պատմվում։ Ընկերոջից շատ ձուկ որսալու համար մեկը պղտորում է ջուրը։ Հավանաբար այդտեղից էլ առաջացել է «պղտոր ջրում ձուկ որսալ» արտահայտությունը։ Դա գործածվում է խառնաշփոթ դրություն ստեղծող ու դրանից օգուտ քաղող մարդու մասին: